Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa to instytucja rolna powstała 1 września 2017 r. Jej zadania, zostały ściśle określone w ustawie z dnia 10 lutego 2017 roku o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (Dz. U. 2017 poz. 623). Należy do nich m.in.: tworzenie i poprawa struktury obszarowej gospodarstw rodzinnych, sprawowanie nadzoru właścicielskiego nad spółkami o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, wdrażanie innowacyjności w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym, stabilizacja rynków rolnych oraz promocja polskiej żywności.

Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi

Do kluczowych zadań Ośrodka należy gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz gruntami będącymi w obrocie prywatnym głównie poprzez dzierżawę i sprzedaż. W Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa pozostaje prawie 1,3 mln ha gruntów, z tego ponad 1 mln ha jest w dzierżawie. W okresie od 1 stycznia do 30.09.2019 r. wydzierżawiono ogółem 36,1 tys. ha gruntów Zasobu WRSP, na podstawie ok. 4 tys. zawartych umów.

W trzech kwartałach 2019 r. sprzedano 2,6 tys. ha gruntów, w tym ok. 400 ha o charakterze nierolnym (tereny inwestycyjne).

KOWR przekazuje także nieodpłatnie grunty samorządom na cele związane: z budową dróg, gospodarowaniem odpadami komunalnymi oraz na kulturę, edukację, sport i pomoc społeczną. W pierwszych 9 miesiącach bieżącego roku KOWR przekazał samorządom prawie 230 ha gruntów.

W ramach realizacji ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego KOWR przyjmuje wnioski o wyrażenie zgody na nabycie nieruchomości rolnych i wydaje decyzje administracyjne. Działania te chronią ziemię rolną przed spekulacyjnym wykupem, a także wzmacniają gospodarstwa rodzinne. W pierwszych 9 miesiącach 2019 roku KOWR wydał prawie 11,5 tys. decyzji administracyjnych: niemal 10 tys. to decyzje pozytywne, 143 to decyzje negatywne i 1,3 tys. to decyzje o umorzeniu postępowania.

Nadzór nad spółkami o szczególnym znaczeniu

Innym ważnym zadaniem KOWR jest wykonywanie praw z udziałów w stosunku do 40 spółek hodowli roślin i zwierząt o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Podstawową rolą tych podmiotów jest kreowanie i upowszechnianie postępu biologicznego w polskim rolnictwie, który uważany jest za najistotniejszy czynnik wzrostu efektywności rolniczej, zarówno z punktu widzenia ilości, jak i jakości produktów rolnych. Spółki te dysponują cennym materiałem genetycznym roślin i zwierząt gospodarskich, który w postaci nowych odmian roślin oraz kolejnych pokoleń zwierząt hodowlanych jest dostępny dla krajowego rolnictwa. Można wydzielić 3 grupy spółek: hodowli roślin (8), hodowli zwierząt (19), hodowli koni i stada ogierów (13).

Własnością spółek hodowli roślin ogółem jest 320 odmian roślin rolniczych oraz 371 odmian roślin warzywnych. Obecnie spółki posiadają 48,2% odmian roślin rolniczych i 59,5% odmian roślin warzywnych pochodzących z krajowej hodowli wpisanych w rejestrze odmian.

Podstawowym celem pracy hodowlanej prowadzonej w spółkach zajmujących się hodowlą zwierząt jest produkcja materiału zarodowego w celu doskonalenia populacji masowej zwierząt gospodarskich. Hodowlę bydła mlecznego prowadzi w chwili obecnej 36 spółek, w których utrzymuje się prawie 27 tys. krów. Jednak Ośrodki Hodowli Zarodowej to nie tylko bydło mleczne, ale również coraz bardziej popularna hodowla bydła ras mięsnych oraz hodowla owiec czy świń.

Najbardziej rozpoznawalna jest hodowla koni prowadzona w 13 spółkach samodzielnych oraz 6 jednostkach funkcjonujących w strukturach innych spółek. Pogłowie w tych jednostkach to ok. 3 tys. sztuk koni w 9 rasach, a praca hodowlana prowadzona jest w oparciu o 938 klaczy elitarnych.

Działania innowacyjne w rolnictwie

Innowacje to klucz do postępu w każdej dziedzinie. Obecnie KOWR pracuje nad projektem Platforma Żywnościowa. Głównym celem projektu jest utworzenie platformy handlu (giełdy), która umożliwi uczestnikom rynku rolno-spożywczego zawieranie kontraktów typu SPOT, a w dalszej perspektywie – kontraktów terminowych. Platforma jest projektem strategicznym ujętym w „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)”. Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu „Gospostrateg” oraz realizowany przez konsorcjum, którego liderem jest KOWR.

Innym projektem, w który zaangażowany jest KOWR jest opracowanie systemu monitorowania marnowanej żywności i efektywnego programu racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności. Projekt jest realizowany przez konsorcjum, którego liderem jest Federacja Polskich Banków Żywności. KOWR jest jednym ze współkonsorcjantów.

KOWR pracuje również nad wykorzystaniem teledetekcji do zarządzania Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie zakończony został etap pilotażowy, którego celem było wykonanie badań naukowych i prac rozwojowych wykorzystujących teledetekcję satelitarną w rolnictwie poprzez monitorowanie suszy rolniczej, detekcję i monitorowanie wymoknięć oraz wymarznięć roślin uprawnych na podstawie synergii danych satelitarnych, meteorologicznych i termicznych.

Promocja produktów rolno-spożywczych w kraju i za granicą

KOWR prowadzi działania promocyjne mające na celu zwiększenie konkurencyjności polskiej żywności na rynku rodzimym i zagranicznym. Na mocy ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych, utworzono 10 odrębnych funduszy promocji, reprezentujących poszczególne branże sektora rolno-spożywczego. Od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 30 listopada 2019 r., zgodnie z powierzonymi kompetencjami, Dyrektor Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wydał 855 decyzji w zakresie udzielenia i wypłaty wsparcia, udzielił wsparcia finansowego na realizacje zadań finansowanych ze środków Funduszy Promocji na kwotę 61,68 mln zł i rozliczył realizację zadań w kwocie 27,60 mln zł.

W celu budowania patriotyzmu konsumenckiego oraz zwiększenia liczby konsumentów żywności wysokiej jakości, tradycyjnej i ekologicznej KOWR prowadzi intensywne działania na poziomie ogólnopolskim i regionalnym, mające na celu promowanie produktów rolnych i żywnościowych oraz metod ich produkcji. We współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi realizowana jest kapania promująca oznaczenie „Produkt polski” skierowana do konsumentów oraz producentów żywności. Drugim oznaczeniem, na który w 2019 roku zwrócono szczególną uwagę, jest unijny certyfikat „rolnictwo ekologiczne”. W okresie od września do listopada zrealizowano kampanię „Produkt ekologiczny” informującą i promującą to oznaczenie wśród konsumentów.

KOWR jest również główną instytucją wdrażającą instrumenty polityki promocji w sektorze rolno-żywnościowym na rynkach zagranicznych. Działania podejmowane przez KOWR mają na celu budowanie silnej marki polskich produktów żywnościowych na całym świecie, a znakiem rozpoznawczym jest hasło: „Polska smakuje” – „Poland tastes good”. Działania te wykonuje się w oparciu o ogólny i wspólny przekaz, że polska żywność jest wysokiej jakości, bezpieczna, naturalna oraz smaczna.

W ramach swoich zadań promocyjnych KOWR, organizuje m.in.: misje gospodarcze oraz stoiska narodowe na zagranicznych targach spożywczych. Polscy przedsiębiorcy mają możliwość zaprezentowania swojej oferty nie tylko w krajach unijnych, ale również na tzw. rynkach perspektywicznych, na których polskie produkty rolno-spożywcze dopiero się pojawiają.

Polscy przedsiębiorcy otrzymują także pomoc w kwestiach organizacji wizyt w punktach handlowych oraz spotkań biznesowych z zagranicznymi kontrahentami. W tym roku KOWR wraz z polskimi przedsiębiorcami wziął udział w największych targach rolno-spożywczych w 17 krajach na świecie, głównie azjatyckich. W przyszłym roku planuje udział w 24 imprezach wystawienniczych w 21 krajach, przede wszystkim w Azji oraz w Europie.

KOWR jest również inicjatorem oraz organizatorem przyjazdowych misji gospodarczych zagranicznych importerów do Polski. Aranżuje spotkania biznesowe z potencjalnymi polskimi kontrahentami. Podczas różnego rodzaju wydarzeń, w ramach promocji polskiej żywności i tradycji kulinarnej, organizuje także pokazy kulinarne.

Interwencje rynkowe

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa monitoruje i kontroluje oraz prowadzi sprawozdawczość (m.in. dla Komisji Europejskiej i MRiRW) na rynkach: mleka i produktów mleczarskich, wina, cukru oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii. KOWR powierzono zadania dotyczące monitorowania i nadzorowania upraw tytoniu oraz produkcji i zbytu surowca tytoniowego w Polsce, w celu ograniczania nielegalnego obrotu surowcem tytoniowym oraz produkcji i obrotu wyrobami tytoniowymi. Obecnie w Rejestrze producentów Surowca Tytoniowego wpisanych jest ponad 4,6 tys. producentów, wykreślonych zostało 585, a powierzchnia upraw tytoniu to ponad 10,6 tys. ha.

W zakresie realizacji mechanizmu wspólnej polityki rolnej „Wsparcie rynku produktów pszczelichw sezonie 2018/2019 podpisano 377 umów z podmiotami uprawnionymi (Związki Pszczelarskie, Koła, Stowarzyszenia, Zrzeszenia). Złożono 366 wniosków o refundację, spośród których rozpatrzono 365 na kwotę 24 745 582,01 zł. Końcowymi odbiorcami wsparcia są pszczelarze oraz producenci produktów pszczelich posiadający rodziny pszczele. W sezonie 2018/2019 pomoc otrzymało ok 35 tys. pszczelarzy. W sezonie 2019/2020 98 podmiotów uprawnionych złożyło 443 projekty.

Program dla szkół

Zadaniem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa jest także administrowanie „Programem dla szkół”, dzięki któremu propagowane są wśród dzieci zdrowe nawyki żywieniowe w oparciu o dietę bogatą w owoce, warzywa, soki oraz mleko i jego przetwory. Program obejmuje nie tylko dostawę produktów, ale również organizację zajęć edukacyjnych dotyczących zdrowego odżywiania.

Budżet na realizację „Programu dla szkół” w Polsce w roku szkolnym 2018/2019 wynosił łącznie 234,11 mln zł, w tym 106,01 mln zł z budżetu UE oraz 128,10 mln zł z budżetu krajowego.

W roku szkolnym 2018/2019 w „Programie dla szkół” uczestniczyło: w komponencie owocowo-warzywnym ok. 12,4 tys. szkół podstawowych oraz ok. 1,8 mln dzieci, a w komponencie mlecznym ok. 12,7 tys. szkół podstawowych oraz ok. 1,8 mln dzieci..ci w całej Polsce.

Realizacja POPŻ

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wykonuje także zadania w ramach realizacji Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020. Dystrybucja żywności w Podprogramie 2018 rozpoczęła się w miesiącu dostarczenia artykułów spożywczych, tj. w październiku i trwała do końca czerwca bieżącego roku. W wyniku realizacji Podprogramu 2018 pomoc żywnościowa została przekazana w formie ponad 4,9 mln paczek żywnościowych i 1,4 mln posiłków do ponad 1,38 mln osób najbardziej potrzebujących, zakwalifikowanych do objęcia Programem. Do magazynów organizacji partnerskich wykonawcy dostarczyli ponad 38,5 tys. ton 21 artykułów spożywczych, o łącznej wartości 195,9 mln zł.

Systemy jakości produktów rolnych

W ramach zadań delegowanych z ARiMR KOWR realizuje działanie Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych, w tym Poddziałanie 3.1 „Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości” oraz Poddziałanie 3.2 „Wsparcie działań informacyjnych i promocyjnych realizowanych przez grupy producentów na rynku wewnętrznym”. Poddziałanie 3.1 ma na celu zwiększenie uczestnictwa rolników w unijnych i krajowych systemach jakości. Pomoc jest związana z refundacją kosztów wynikających z przystąpienia do systemu jakości. Dotychczas przeprowadzonych zostało 5 naborów wniosków o przyznanie pomocy, w ramach których złożono ogółem 3743 wniosków, w tym w 2019 r. złożono 308 wniosków o przyznanie pomocy i wydano 135 decyzji o przyznaniu pomocy. W 2019 r. beneficjenci złożyli 1 469 wniosków o płatność oraz zostało wydanych 1 159 decyzji przyznających płatność na kwotę ponad 1,3 mln zł.

Poddziałanie 3.2 obejmuje wsparcie operacji w zakresie informacji i promocji produktów wysokojakościowych, podejmowanych przez uczestników systemów jakości, tj. przez grupy producentów składające się co najmniej z dwóch producentów, którzy wytwarzają produkty rolne lub środki spożywcze przeznaczone do spożycia przez ludzi w ramach systemów jakości. W 2019 r. zostały zrealizowane wnioski beneficjentów o płatność na kwotę ok. 9,7 mln zł.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizuje bardzo różnorodne zadania, wynikające z polityki rolnej państwa, które mają służyć rolnictwu, a przede wszystkim rolnikom. Wiele z nich już wykonał, niektóre są w trakcie realizacji, na kolejne czeka, by wspierać polskie rolnictwo.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here